Werken aan Deltanatuur: compenseren of versterken?
Groenendijk, F.C. (2008). Werken aan Deltanatuur: compenseren of versterken? IMARES Wageningen Report, C038/08. IMARES Wageningen: Wageningen. 13 pp.
Part of: IMARES Wageningen Report. Wageningen UR. IMARES: IJmuiden, more
| |
Author keywords |
hoogwaterbescherming · natuurontwikkeling |
Abstract |
De Deltacommissie heeft IMARES om een expert opinie gevraagd omtrent mogelijkheden om in de buitendelta van de Wester- en Oosterschelde ecologische waarden te versterken of te cren als antwoord op verlies van ecologische waarden binnen die estuaria. Met name is gevraagd een ecologische beoordeling te geven van de creatie van een eiland op de Vlakte van de Raan. IMARES heeft zich over de vraagstelling gebogen met een aantal experts. Daarbij is de vraag breder getrokken dan alleen een eiland.Het antwoord luidt dat een eiland als compensatie voor estuariene natuurwaarden niet logisch is; er wordt andere natuur gecred dan er verloren gaat. Een natuur van type A kan nu eenmaal niet zomaar gecompenseerd worden door natuur van type B. De natuur die onder druk staat is ondermeer brak, laagdynamisch inter3 getijdengebied in de Westerschelde en droogvallend plaatareaal in de Oosterschelde. Een eiland in zee draagt niet bij aan de ontwikkeling van brakke laagdynamische inter3getijdengebied. Met enige moeite zou droogvallend plaatareaal gecred kunnen worden op of in de directe nabijheid van een eiland. Door de aanleg van een eiland gaat er echter ook andere natuur van de buitendelta verloren.Gezien de bestaande regelgeving is er momenteel weinig ruimte voor een ingreep in het beoogde gebied. Het gebied valt ten dele al onder beschermingsregime van NATURA 2000 middels de natuurbeschermingswet. Andere delen zullen in 2009 aangewezen worden als NATURA 2000 gebied. Aanleg zou pas toegestaan kunnen worden als er sprake is van zwaarwegend maatschappelijk belang.Al is er weinig legitimatie voor een eiland als natuurcompensatie, toch is het niet onmogelijk dat er andere natuurwaarden mee gecred kunnen worden. Deze positieve effecten wegen echter niet op tegen de ecologische risicos die een eiland op de Vlakte van de Raan met zich meebrengt, zowel voor het ecosysteem van de buitendelta, als voor het daaraan gekoppelde ecosysteem van de estuaria. De specifieke natuurwaarden die verloren gaan in de Wester- en Oosterschelde kunnen alleen gecompenseerd worden in de betreffende gebieden zelf.Daarmee is de specifieke vraag beantwoord, maar niet de bredere achterliggen vraag over mogelijkheden om in de buitendelta natuurwaarden te cren of te versterken. Zoals gezegd; de buitendelta is onlosmakelijk onderdeel van het morfologische systeem bestaande uit kom, monding en buitendelta. En daarmee is de buitendelta van belang voor het ecologisch functioneren van het estuarium. De estuariene dynamiek functioneert als een motor voor de ecologie van de Zuidwestelijke Delta. Het zorgt voor aanvoer van nutrien, goede doorstroming en tijdige afvoer van afvalstoffen. Hierdoor is er in veel gebieden een grote rijkdom aan bodemleven en kent de delta goede omstandigheden voor een hoge productiviteit. De Vlakte van de Raan, als buitendelta behorend bij de Westerschelde, is zon gebied dat zich kenmerkt door een potenti hoge productiviteit vanwege voldoende nutrien die door de Westerschelde worden aangevoerd naar een plaats (de Vlakte van de Raan) waar het water relatief helder is. Deze productieve potentie inspireert wel tot het benutten van die natuurlijke kracht. Een mogelijkheid zou zijn om een luwte te cren zodat een gebied ontstaat met een hoge natuurlijke productiviteit. Dit zou gunstig zijn voor de natuurwaarden, maar het zou ook kansen bieden voor vormen van aquacultuur. |
|