|
Identifier financieringsorganisatie: 3E060792 (Other contract id)
Periode: Oktober 2004 tot December 2006
Status: Afgelopen
Taxonomische term: Penaeus vannamei Boone, 1931 [WoRMS]
|
|
| Instituut |
Top |
- Katholieke Universiteit Leuven; Departement Biologie; Afdeling Dierenecologie en -systematiek; Aquatische Ecologie en Evolutiebiologie, meer, coördinator
|
| Abstract |
De garnalenkweek is voor Ecuador de derde belangrijkste economische activiteit, na de petroleumindustrie en de teelt van bananen. Jammer genoeg werd de ecuadoriaanse garnaalsector in de voorbije twee decennia reeds meerdere keren getroffen door epidemische ziekten. Het laatste ernstige voorval was de uitbraak van “white spot disease” (WSD). Deze ziekte veroorzaakte een terugval in productie van 120.000 ton in het jaar 1998 tot 37.000 ton het jaar daarop, en toonde de noodzaak aan om methoden te ontwikkelen voor preventie en beheer van ziekten. Het risico op introductie van nieuwe pathogenen dient dan ook dringend en drastisch verminderd te worden. Alleen dan is een globale en duurzame ontwikkeling van deze industrie mogelijk. Hiertoe is het nodig te bepalen welke factoren – in het bijzonder welke omgevingsfactoren – een determinerende rol spelen bij de uitbraak van ziekten zoals WSD. In deze thesis worden dan ook twee hoofddoelstellingen vooropgesteld: (a) het verwerven van kennis en inzicht in omgevingsfactoren die een rol spelen bij de uitbraak van WSD, door middel van een epidemiologische aanpak, en (b) de ontwikkeling van strategieën voor het voorspellen van epidemische ziekten.
Om de WSD epidemie beter te begrijpen, werden risicofactoren bestudeerd, zowel op nationaal niveau als op niveau van de vetmestingsvijver. Op nationaal niveau werd aangetoond dat vooral het klimaat invloed had op het uitbreken van WSD. Epidemiologisch onderzoek in drie Ecuadoraanse vetmestingsbedrijven toonden vervolgens een verband aan tussen lage temperatuur en hoge mortaliteit in de vijvers. Histopathologisch onderzoek op garnalen uit vijvers die waren besmet met white spot syndrome virus (WSSV) toonde sferische structuren in lymfe organen aan en cellen met pycnotische en karyorrhetische kernen in lymfe organen, haematopoietisch weefsel, bindweefsel, het hart en de antennale klier. In sommige gevallen waren de pycnotische cellen omkapseld, zonder beschadiging van het omliggende weefsel en zonder tekenen van melanisatie. Tijdens dit thesisonderzoek werd meerdere malen waargenomen dat het risico op het uitbreken van deze ziekte groter was in grote vijvers dan in kleine vijvers. Dit was toe te schrijven aan de aanwezigheid van een grotere garnalenpopulatie en niet zozeer aan de dimensie van de vijver in se. In grote groepen neemt het kannibalisme namelijk toe. Tot besluit kunnen we stellen dat zowel klimaat – in het bijzonder de temperatuur – als populatiegrootte werden geïdentificeerd als de meest kritische factoren bij het uitbreken van WSD.
Voor het gecontroleerd beheer van ziekten werden twee strategieën uitgetest. Een eerste preventiestrategie bestond uit het opdelen van de vijvers in percelen met behulp van nylon netten, om de vorming van te grote populaties te voorkomen. Als gevolg werden inderdaad hogere overlevingspercentages en opbrengsten behaald in kleine vijvers dan in middelgrote en grote vijvers. Belangrijk was de observatie dat verschillen in opbrengst tussen kleine en grote commerciële bedrijven meer uitgesproken waren bij hogere garnaaldensiteiten. Het onderzoek leidde tot de conclusie dat, althans bij hoge densiteiten, het opdelen van vijvers in kleinere percelen nuttig is om de impact van WSD of elke andere besmettelijke contactziekte te reduceren. Bij lage densiteiten geeft deze strategie echter weinig voordeel.
Een tweede preventiestrategie richtte zich tot het onder controle houden van elk type epidemische ziekte, vooral op regionaal niveau. Een online operationeel alarm mechanisme (SAEMA) dat zich baseert op productie-monitoring werd ontwikkeld voor de Golf van Guayaquil, de grootste garnaalregio van Ecuador. Een alarm index die een gestandaardiseerde index van productie en beheer omvat (afgekort tot AIPM) werd opgesteld, gebaseerd op de oogstresultaten van elke vijver. In deze studie werd duidelijk dat een daling van deze index overeenkwam met een daling van de overleving twee maanden later, wat bevestigde dat de AIPM wel degelijk als alarm index kan worden gebruikt. Het online alarm systeem gebruikt historische gemiddelden om anomalieën te berekenen en staat toe vier verschillende alarmfases te onderscheiden op regionaal niveau, op niveau van het vetmestingsbedrijf en op niveau van de specifieke vijver. Dit mechanisme is reeds zes maanden werkzaam in real time (van mei tot oktober 2006) in 19 vetmestingsbedrijven. SAEMA vertegenwoordigt een belangrijke stap in de ontwikkeling van een globaal nationaal voorspellend alarm systeem voor epidemische ziekten bij garnalen en is nu reeds een doeltreffend middel voor het beheer van epidemische ziekten. |
|
